Żółtaczka u dziecka – rodzaje, objawy i leczenie

Już jesteś po porodzie. Czujesz się szczęśliwa. Twój cud leży obok ciebie. Jest wspaniale, ale coraz częściej spoglądasz na swoje maleństwo i niepokoi cię żółtawy kolor jego skóry. Najwięcej żółtego koloru jest w oczkach (białkówka) twojego maluszka. Bardzo się niepokoisz.

Nie martw się, to na pewno jest żółtaczka fizjologiczna noworodków, którą przechodzi w większym lub mniejszym stopniu każde nowonarodzone dziecko.

Przyczyny i objawy żółtaczki fizjologicznej

Około 30% noworodków ma nasiloną żółtaczkę. Jest ona spowodowana podwyższonym poziomem bilirubiny we krwi i tkankach, która powstaje w wyniku rozpadu czerwonych krwinek. Bilirubina jest wydalana przez drogi żółciowe i wątrobę do przewodu pokarmowego.

U noworodków najczęściej żółtaczka pojawia się około 2 – 3 dnia po urodzeniu i trwa do około 10 dnia życia. U wcześniaków żółtaczka zaczyna się później i trwa do około 14 dnia życia.

Kiedy maleństwo jest jeszcze pod twoim sercem potrzebuje więcej czerwonych krwinek, niż kiedy się już urodzi, dlatego po porodzie dochodzi do rozpadu erytrocytów, a niedojrzała jeszcze wątroba nie może wychwycić żółtego barwnika, by później wydalić go na zewnątrz.

Są różne przyczyny nasilonej żółtaczki fizjologicznej u noworodka:

1. Niewystarczająca ilość energii dostarczanej dziecku, która usprawniłaby prawidłową pracę wątroby. Dzieje się to wtedy, gdy dziecko jest głodne. Przyczyną braku energii u dziecka może być:

2. Zwrotne wchłanianie bilirubiny z jelit do krwi dziecka. Smółka zawiera duże ilości żółtego barwnika nagromadzonego w życiu płodowym i jeśli jelitka dziecka nie zostaną pobudzone do pracy, smółka zostaje w nich, co powoduje zwrotne wchłanianie bilirubiny.

Siara jest tą substancją, która pobudza jelitka dziecka do prawidłowego funkcjonowania. Dlatego wczesne przystawianie dziecka do piersi pozwala na szybsze usunięcie smółki z jelit.

Pamiętaj, możesz zmniejszyć nasilenie żółtaczki fizjologicznej u swojego dziecka, karmiąc je w pierwszych dniach po porodzie 8 – 10 razy dziennie. Nie podawaj dziecku do picia płynów lub mieszanki, gdy karmisz naturalnie.

Podawanie płynów dziecku, przy karmieniu naturalnym, nie zmniejsza ilości bilirubiny we krwi, ale zmniejsza ilość wartościowego mleka naturalnego.  Podawanie dodatkowo płynów może zlecić tylko lekarz neonatolog lub pediatra w przypadku noworodków odwodnionych.

Żółtaczka spowodowana pokarmem matki

Żółtaczka u dziecka

Czasami zdarza się, że żółtaczka spowodowana jest przez pokarm matki. Ten rodzaj żółtaczki powoduje u dziecka dłuższe zażółcanie powłok skórnych i białkówki dziecka. Dzieje się tak, dlatego że mleko matki zawiera substancje, które hamują wydalanie bilirubiny.

Ten rodzaj żółtaczki pojawia się po ukończeniu 3 – 4 dnia życia dziecka i trwa przez kilka tygodni.

Kolor moczu i stolca jest w tym czasie prawidłowy. Żółtaczka fizjologiczna i żółtaczka spowodowana pokarmem matki nie wymagają leczenia. Nadal karm dziecko piersią. Czasami jednak zdarza się, że żółtaczka się przedłuża, i za zgodą lekarza, możesz przerwać karmienie naturalne na około 3 dni. W tym czasie na pewno zmniejszy się poziom bilirubiny u twojego dziecka i będziesz mogła wrócić do karmienia naturalnego.

Jednak, jeśli widzisz, że twoje dziecko jest apatyczne, nie chce ssać, dużo śpi, a jesteś jeszcze w szpitalu, to skonsultuj takie zachowanie dziecka z lekarzem. Gdy będzie to konieczne, dziecku zostaną zrobione dodatkowe badania.

Gdy poziom bilirubiny będzie wysoki, dziecko będzie naświetlane promieniami UV (tzw. Fototerapia) przez całą dobę. Promienie UV rozkładają bilirubinę w skórze dziecka, co pozwala na jej zmniejszenie we krwi. Nawet wtedy możesz karmić naturalnie. Jednak mimo wszystko zapytaj lekarza o dalsze postępowanie z dzieckiem, gdy już będziecie w domu.

Obecnie, dzięki fototerapii, bardzo rzadko dochodzi do transfuzji wymiennej u dziecka z powodu wysokiego poziomu bilirubiny.

Żółtaczka patologiczna

Czasami dziecko zapada na żółtaczkę patologiczną. Pojawia się ona już w pierwszym dniu życia dziecka lub po okresie żółtaczki fizjologicznej. W czasie choroby badania pokazują wysoki poziom bilirubiny. Dziecko oddaje stolce koloru szarobiałego, a jego mocz jest ciemny.

Żółtaczka utrzymuje się nawet, gdy dziecko skończy już dwa tygodnie.

Przyczyną takiego rodzaju żółtaczki może być konflikt serologiczny – niezgodność grupy krwi matki i dziecka. Wyróżnia się konflikt serologiczny w grupach głównych krwi (A B 0) lub też w czynniku Rh. W tym wypadku krwinki dziecka są niszczone przez przeciwciała matki, które były przekazywane przez łożysko w czasie ciąży. Patologiczna żółtaczka u dziecka może pojawić się w wyniku zakażenia, chorób wątroby oraz zarośnięcia przewodów żółciowych dziecka. Wtedy postępowanie ustala lekarz prowadzący.

U pierworódek rzadko zdarza się konflikt serologiczny. Obecnie kobieta z niezgodnością serologiczną, po uprzednim badaniu krwi żylnej u matki i pępowinowej u dziecka, otrzymuje po porodzie immunoglobulinę – jest to zastrzyk domięśniowy, który zabezpiecza kobietę przed powstaniem przeciwciał przy następnej ciąży. Taką immunoglobulinę matka otrzymuje również po poronieniu (oczywiście też po uprzednim badaniu krwi). Gdy matka otrzyma immunoglobulinę, dostaje zaświadczenie, które powinna pokazać lekarzowi przy następnej ciąży.

Pamiętaj, gdy po powrocie z dzieckiem do domu, zauważysz u niego nasilenie zażółcenia powłok skórnych z koloru żółtopomarańczowego w kolor oliwkowo-żółty, szarobiałe stolce, ciemny, żółtobrązowy mocz, a ono samo jest mniej aktywne jak do tej pory, wykonuje dziwne ruchy, jego głos jest piskliwy, mięśnie ma wiotkie, natychmiast zgłoś się do lekarza w celu postawienia diagnozy i wdrożenie dziecku odpowiedniego leczenia.

Nie martw się, w większości szpitali możesz zostać maleństwem na oddziale. Możesz go pielęgnować i karmić według zaleceń lekarza. Nie załamuj się, bo twój stan psychiczny może zaburzyć laktację i wpłynie na wyniki leczenia dziecka.