Co to jest zatrucie ciążowe (gestoza)?

Gestoza czyli zatrucie ciążowe to zespół czynników występujących u ciężarnej, który charakteryzuje się: nadciśnieniem, białkomoczem i obrzękami.

Pierwsze objawy występują już po 20 tygodniu ciąży i ustępują dopiero do 48 godzin po porodzie.

Nadciśnienie w ciąży występuje częściej u kobiet:

• które są po raz pierwszy w ciąży (pierwiastek),
• ciężarnych z ciążą bliźniaczą,
• u których stwierdzono choroby nerek,
• o niskim poziomie życia,
• z predyspozycjami  rodzinnymi (matka, siostra),
• mających poniżej 18 lat,
• mających powyżej 35 lat,
• z nadciśnieniem,
• z cukrzycą ,
• zestresowanych,
• otyłych,
• nieprawidłowo odżywiających się.

Gdy wartość mierzonego ciśnienia u ciężarnej jest 140/90 i więcej, uważane ono jest za nieprawidłowe.

Rozróżnia się nadciśnienie przewlekle, stan przedrzucawkowy i rzucawkę.

Jeśli przed 20 tygodniem ciąży wzrost ciśnienia wynosi powyżej 140/90 jest to najprawdopodobniej nadciśnienie przewlekłe. Gdy wzrost ciśnienia jest powyżej 160/110 mamy do czynienia z ciężkim nadciśnieniem przewlekłym. Stopień ciężkości nadciśnienia zależy od wartości ciśnienia rozkurczowego. Jeśli ciśnienie wynosi 160/110, jest to ciśnienie zaliczane do stanów łagodnych.

Obrzęki nie zawsze towarzyszą nadciśnieniu. Kobiety ciężarne skarżą się na obrzęki nawet w ciąży prawidłowej, szczególnie wieczorem, w porze letniej. Obrzęki często pojawiają się u kobiet pod koniec ciąży.

Jeśli obrzęki ustępują po wypoczynku nocnym, to nie ma się czym martwić. Należy jednak ten stan zgłosić lekarzowi podczas wizyty kontrolnej.

Wskazane jest tez mierzenie ciśnienia 2 razy dziennie. Jeśli wartości ciśnienia nie przekraczają 140/90 to nie ma obawy o stan zdrowia twojego i dziecka. Warto wtedy więcej wypoczywać, ograniczyć podaż płynów i soli. Wykluczyć z menu produkty smażone na głębokim oleju i tłuste. Można je zastąpić mięsem gotowanym i warzywami.

Obrzęki występujące w gestozie najczęściej są wynikiem mechanizmu obronnego organizmu. Jeśli są to obrzęki uogólnione (całego ciała) i nieustępujące po wysiłku nocnym, nagły przyrost masy ciała, powyżej 4 kg na miesiąc lub 2 kg na tydzień przy normalnej diecie, musisz udać się do lekarza aby zlecił odpowiednie leczenie i dietę.

Następnym objawem gestozy jest białkomocz. W tym przypadku laboratoryjnie określa się ilość wydalonego białka z moczem podczas dobowej zbiórki moczu. Na tej podstawie można określić stopień zaawansowania gestozy.

Pamiętaj, ciśnienie musi być mierzone na siedząco po odpoczynku, w takich samych warunkach.

Nie zaniedbuj wizyt kontrolnych u lekarza. Ciężarne z gestozą najczęściej są hospitalizowane.

Jeśli nie godzą się na pobyt w szpitalu, a są w grupie ryzyka muszą częściej wypoczywać, swoją dietę wzbogacić zwiększoną ilością białka, ograniczyć wysiłek fizyczny, ściśle wg wskazań lekarza kontrolować ciśnienie, wagę ciała i powtarzać laboratoryjne badanie moczu. W trzecim trymestrze ciąży konieczna jest dodatkowo cotygodniowa kontrola KTG (cotygodniowe monitorowanie dziecka).

Ciężarna z podejrzeniem gestozy powinna:

• dużo wypoczywać w ciągu dnia w łóżku,
• pozycja na boku lewym powoduje: zapobieganie uciskowi macicy na duże naczynia krwionośne, lepszą pracę nerek i serca, zwiększa ilość wydalanego moczu,
• dokładnie mierzyć ciśnienie według zaleceń lekarza,
• sprawdzać wagę ciała 1 raz dziennie,
• stosować odpowiednią dietę wysokobiałkową i niskosodową (zwiększyć ilość spożywanego białka, zmniejszyć podaż soli),
• zmniejszyć ilość wypijanych płynów,
• przyjmować leki ściśle według wskazań lekarza,
• w trzecim trymestrze ciąży wskazane jest monitorowanie stanu dziecka (KTG),
• sprawdzać diurezę (ilość wypijanych płynów i oddanego moczu) wyniki obserwacji należy podać lekarzowi prowadzącemu.

Pamiętaj, nawet gdy nie wiesz jeszcze czy masz początki gestozy, natychmiast zgłoś się do lekarza gdy zauważysz:

• zwiększone uogólnione obrzęki całego ciała nie schodzące po wypoczynku nocnym
• bóle i zawroty głowy
• zaburzenia widzenia, mroczki przed oczyma
• nudności i wymioty
• ogólny niepokój
• ból w nadbrzuszu lub prawym podżebrzu

W przypadku rozwoju gestozy ciężarna bezwzględnie powinna być hospitalizowana.