Trzeci trymestr ciąży – intensywny rozwój mózgu dziecka i przygotowania do porodu

Przez ostatnie trzy miesiące ciąży myślisz już o przygotowaniu się do porodu. Tak w większości wygląda trzeci trymestr ciąży.

Zadajesz sobie wiele pytań – jak będzie wyglądał poród? Czy zdążycie dojechać do szpitala na czas? Czy będziesz umiała poradzić sobie z czekającym cię bólem? Jak rozegrać poród, by był jak najbardziej optymalny dla ciebie i dziecka? Jak będzie wyglądało wasze maleństwo?

Czy personel szpitala czegoś nie zaniedba i będzie przyjazny dla ciebie, męża i dziecka? Czy będzie pomocny, wtedy, kiedy ty nie będziesz mogła poradzić sobie z bólem? Czy w szpitalu, w którym chcesz urodzić, praktykowane jest podawanie środków przeciwbólowych, a jeśli tak, to czy nie zaszkodzą one dziecku?

Co będzie po porodzie? Jak naprawdę wygląda karmienie naturalne i pielęgnacja maleństwa?

Mimo że czytałaś wiele publikacji na temat ciąży, porodu, chodziłaś do szkoły rodzenia, to przebieg porodu jest dalej dla was wielką niewiadomą.

Do tego dołącza się dyskomfort fizyczny – duży brzuch, nieprzespane noce, bolesne ruchy dziecka. Czasem myślisz, że nie poradzisz sobie z nawałem niewiadomych, ale chęć zobaczenia i przytulenia własnego dziecka bierze górę i znów jesteś pełna wigoru i radości. Pragniesz, aby już urodzić, wrócić do dawnej sylwetki.

Na krótko przed porodem bardziej słuchasz sygnałów płynących z twego wnętrza. Nie tylko ty masz takie obawy co do przebiegu ostatniej dekady ciąży, również twój partner jest niespokojny. Zazwyczaj cierpliwie cię wysłuchuje, chce zdążyć przygotować kącik dla dziecka, pomaga ci w ubieraniu butów. Wyczuwa zbliżający się poród.

Bądź spokojna. Twoje ciało powie ci, kiedy będzie odpowiedni czas, by jechać do szpitala. Nawet kiedy przyjedziesz do szpitala za wcześnie i skurcze porodowe ustąpią, będziesz czuła się bardziej bezpieczna o stan zdrowia twojego dziecka.

Będziesz zbadana i będziesz miała wykonany zapis KTG, czyli równoczesny zapis tętna dziecka i skurczów macicy. To cię uspokoi, a jednocześnie poznasz lekarzy i personel pracujący w danym szpitalu. Gdy przyjedziesz po raz drugi do szpitala emocje będą mniejsze.

W trzecim trymestrze ciąży dziecko zaczyna gromadzić tkankę tłuszczową, dzięki której maluch będzie utrzymywał ciepłotę ciała. Przesypia prawie cały dzien. Możesz odczuwać mniejsze ruchy dziecka.

Maluch otwiera już oczka, reaguje na bodźce zewnętrze, np. gdy będziesz słuchać głośnej muzyki, maluch da ci znać mocnym kopnięciem, a gdy pogładzisz brzuch, dziecko szybko się uspokoi. W ostatnich tygodniach ciąży szybko przybierasz na wadze.

W tym czasie, gdyby maleństwo się już urodziło, ma wielką szansę na przeżycie. Mózg malucha może już kierować procesem oddychania, połykania pokarmu oraz może regulować ciepłotę ciała. Jednak nie zawsze dziecko jest zdolne do samodzielnego oddechu i utrzymania stałej temperatury, dlatego musi być umieszczone w cieplarce, czyli inkubatorze, który utrzymuje prawidłową temperaturę otoczenia. Może mieć również dozowany tlen.

Dziecko w siódmym miesiącu ciąży ma około 30 cm długości i waży około 900-1300 gram. Plecki i ramionka dziecka pokrywa jeszcze meszek. Jego ciało pokrywa maź płodowa, zawierająca między innymi witaminy. Mazi płodowej nie wyciera się, musi się wchłonąć przez skórę. Na głowie zaczynają rosnąć włosy.

W tym miesiącu dzieci często wkładają do buzi kciuk. Widać wyraźne odruchy ssania kciuka. Również w tym miesiącu intensywnie rozwija się mózg dziecka.

Dziecko z organizmu matki pobiera w tym czasie dużą ilość żelaza, wapnia i białka, nie patrząc na to, czy mama ma tych pierwiastków w wystarczającej ilości. Często ciężarne muszą brać suplementację żelaza, gdyż przeciwnym razie narażone są na niedokrwistość organizmu, z czym wiąże się szereg następstw niebezpiecznych dla ich stanu zdrowia.

Niebolesne skurcze macicy

W tym czasie zauważasz częste, niebolesne skurcze macicy. Są to skurcze Braxtona Hicksa. Może ich być nawet 5-6 na godzinę.

Najczęściej pojawiają się, gdy próbujesz wstać, idziesz szybszym krokiem, pozostajesz w jednej pozycji przez dłuższy czas. Również podczas wstawania lub kaszlu możesz odczuwać ból krzyża. Jest to fizjologia.

Pamiętaj!  Gdy tylko podczas skurczów odczujesz równoczesny ból w podbrzuszu i krzyżu, zgłoś się do szpitala, bo może rozpoczynać się u ciebie poród przedwczesny, którego symptomów nie możesz w żaden sposób zbagatelizować.

Gdybyś urodziła dziecko w siódmym miesiącu, często przebywaj z nim, mów do niego, przytulaj. Pod okiem personelu kanguruj je wraz z mężem. Połóż dziecko na swoich piersiach, mów do niego, śpiewaj, stymulujesz w ten sposób rozwój jego mózgu.

Ósmy miesiąc ciąży

W ósmym miesiącu ciąży nadal wzrasta podściółka tłuszczowa u dziecka. Znajduje się ona tuż pod skórą. Skóra dziecka jest różowa. Maluch waży do 2200 gramów i ma od główki do pupy około 35 cm.

Dzieci urodzone w tym czasie zazwyczaj utrzymują prawidłową ciepłotę ciała. Dziecko może nadal mieć kłopoty z oddychaniem (niedorozwój pęcherzyków płucnych). Najczęściej musi mieć podawany tlen i umieszcza się je w inkubatorze w optymalnej temperaturze.

Dziewiąty miesiąc ciąży

Dziewiąty miesiąc ciąży to czas, w którym maleństwo może w każdej chwili się urodzić. Odczuwasz mniejsze ruchy. Dziecko ma za mało miejsca w brzuchu mamy.

W tym czasie waży od 2500 gramów i ma od 48 cm wzrostu. Chłopcy są zazwyczaj więksi niż dziewczynki. Waga dziecka zależy w dużej mierze od sposobu odżywiania się matki w czasie ciąży.

W dziewiątym miesiącu dziecko zwraca się do dołu, czyli leży do góry nogami. Maź płodowa znajduje się na pleckach dziecka. Można ją zobaczyć również w wodach płodowych. W jelitkach dziecka obecna jest smółka.

Matka przekazuje dziecku przeciwciała z krwi, przez co nabiera ono odporności na choroby zakaźne – odrę, świnkę, różyczkę czy grypę. Dalsze przekazywanie dziecku przeciwciał odpornościowych przez matkę następuje podczas karmienia naturalnego. Siara ma ich najwięcej. Zazwyczaj te przeciwciała chronią dziecko do 6 miesiąca życia przed chorobami zakaźnymi. W późniejszym okresie życia dziecko samo wytwarza przeciwciała.

Przed porodem

Na około 2 tygodnie przed porodem, macica obniża się do dołu, ciężarnej lepiej jest oddychać.

Mówi się wtedy, że brzuch już „opadł” i poród jest tuż za drzwiami.

Ciężarna częściej odwiedza ubikację, czasami niektóre kobiety mają założoną podpaskę, gdyż mocz bezwiednie wypływa podczas kaszlu, schylania się czy przy zmianie pozycji.

Skurcze macicy są intensywniejsze. Dół brzucha zaczyna boleć podobnie jak przy miesiączce. Skurcze pojawiają się i ustępują.

Na około 2 tygodnie przed porodem dziecko już nie rośnie ze względu na zmiany zachodzące w łożysku. Ciężarna zazwyczaj traci na wadze. Łożysko jest już dojrzałe. Z miękkiego staje się twarde.

Około 30-32 tygodnia ciąży lekarz robi USG. Ocenia wzrost dziecka i jego tempo. Czasami zdarza się, że dziecko ma mniejszą wagę (hipotrofia). Lekarz powinien znaleźć przyczynę tego stanu (niscy rodzice, wada łożyska czy inna przyczyna). W tym przypadku USG i KTG powinno być wykonywane co 2 tygodnie a od 39 tygodnia ciąży co tydzień.

Dolegliwości trzeciego trymestru

W trzecim trymestrze ciąży nie ominą cię różne dolegliwości ze strony organizmu:

Jeśli dokucza ci zgaga, spróbuj wypić kilka łyków niegazowanej wody. Nie pij coli, kawy, soków (kwasy żołądkowe cofają się do przełyku, podrażniając śluzówkę).

Jedz posiłki mniej obfite, możesz raczyć się przekąskami między daniami głównymi. Żuj kęsy powoli i starannie. Po jedzeniu połóż się i odpocznij. Gdy masz zgagę w porze nocnej na godzinę przed snem nic nie jedz. Ogranicz kwaśne owoce i smażone tłuste potrawy. Gdy masz coś podnieś z ziemi, nie schylaj się tylko przykucnij. Musisz przetrwać ten czas, zgaga ustąpi po porodzie.

Skurcze łydek zdarzają się dość często pod koniec ciąży. Zapewne masz niedobór magnezu lub zaburzenia krążenia. W tej sytuacji wyprostuj nogi, ustaw stopę pod kątem prostym, kieruj palce nóg do siebie, unosząc jednocześnie nogę ku górze. Ulgę przyniesie ci ciepły okład oraz ćwiczenia rozciągające mięśnie łydek przy równoczesnym podniesieniu nóg do góry.

Kolejną dolegliwością zdarzającą się w tym okresie ciąży jest anemia ciężarnych ze względu na zwiększone zapotrzebowanie na żelazo. Wskazane jest wykonanie badania morfologii krwi, skierowanie dostaniesz od lekarza prowadzącego. Skoryguj swoją dietę – jedz buraki szczególnie kiszone, brokuły, dodawaj do potraw pokrzywę. Spożywaj cytrusy, czerwone mięso, porzeczki. Unikaj kawy i mocnej herbaty.

Inną dolegliwością pod koniec ciąży jest świąd skóry i wysypka. Przyczyna występowania nie jest znana. Najbardziej swędzi skóra okolicy ramion, szyi, brzucha i twarzy. Jest to tzw. choleostaza ciężarnych. Dolegliwości nasilają się w nocy w czasie snu oraz wieczorem. Choleostaza ciężarnych może wywołać poród przedwczesny. W czasie dolegliwości licz ruchy dziecka, stosuj leki i maści przepisane przez lekarza. Kąp się w letniej wodzie. Dużo odpoczywaj. Stosowane są też leki wyciszające akcję porodową.

W trzecim trymestrze ciąży zwiększona jest wydzielina z pochwy. Gdy upławy są swędzące, serowate, o nieprzyjemnym zapachu, zgłoś się do lekarza. Nieleczone zapalenia pochwy mogą doprowadzić do porodu przedwczesnego lub przedwczesnego odpłynięcia wód płodowych.

Nie martw się, wszystkie te dolegliwości ustąpią wraz z porodem.